BTH: Các ngày lễ - hội ở Việt Nam

Lễ hội là sự kiện văn hóa được tổ chức mang tính cộng đồng. "Lễ" là hệ thống những hành vi, động tác nhằm biểu hiện sự tôn kính của con người với thần linh, phản ánh những ước mơ chính đáng của con người trước cuộc sống mà bản thân họ chưa có khả năng thực hiện; hoặc những hoạt động nhằm kỷ niệm những sự kiện, những giai đoạn lịch sử quan trọng. "Hội" là sinh hoạt văn hóa, tôn giáo, nghệ thuật của cộng đồng, xuất phát từ nhu cầu cuộc sống.

(Ảnh bên: Lễ hội đua bò 7 núi An Giang)

Mục lục:

A. Những ngày lễ được nghỉ

B. Những ngày lễ khác   

+ Theo dương lịch   

+ Theo âm lịch

C. Hội Văn hoá Dân tộc

D. Lễ hội Việt Nam

E. Lễ hội các dân tộc thiểu số Việt Nam

Các ngày lễ ở Việt Nam được tiến hành ở người Kinh:

A. Những ngày lễ được nghỉ

Tên gọi	Ngày tháng	Ý nghĩa	Số ngày nghỉ	Treo quốc kỳ
Tết Dương Lịch	1 tháng 1	Ngày lễ Tết quốc tế	1
Tết Nguyên Đán	Từ 30 tháng 12 (hay 29 tháng 12 nếu tháng thiếu) đến 3 tháng 1 (Âm lịch)	Tết cổ truyền của dân tộc	4
Giỗ Tổ Hùng Vương	10 tháng 3 (Âm lịch)	Tưởng nhớ đến công ơn các Vua Hùng đã có công dựng nước.	1
Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.	30 tháng 4	Kết thúc Chiến tranh Việt Nam.	1
Quốc tế Lao động	1 tháng 5	Kỷ niệm ngày của người lao động toàn thế giới	1
Quốc khánh Việt Nam	2 tháng 9	Kỷ niệm ngày chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập	1

.

B. Những ngày lễ khác

. Theo dương lịch

. Theo âm lịch

.

C. Hội Văn hoá Dân tộc

. 

D. Lễ hội Việt Nam

Tổng quan

Theo thống kê 2009, hiện cả nước Việt Nam có 7.966 lễ hội; trong đó có 7.039 lễ hội dân gian (chiếm 88,36%), 332 lễ hội lịch sử (chiếm 4,16%), 544 lễ hội tôn giáo (chiếm 6,28%), 10 lễ hội du nhập từ nước ngoài (chiếm 0,12%), còn lại là lễ hội khác (chiếm 0,5%).

Việt Nam là một quốc gia đã có hàng nghìn năm lịch sử. Cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới, Việt Nam có một nền văn hóa mang bản sắc riêng. Chính những nét đó làm nên cốt cách, hình hài và bản sắc của dân tộc Việt Nam.

 Lễ hội chọi trâu Hải Lựu, Vĩnh Phúc

Trong kho tàng văn hóa của dân tộc Việt Nam, sinh hoạt lễ hội là vùng văn hóa rất đặc trưng. Lễ hội là sinh hoạt văn hóa dân gian hầu như có mặt ở khắp mọi miền đất nước. Nhiều lễ hội ra đời cách đây hàng nghìn năm đến nay vẫn được duy trì. Lễ hội ở Việt Nam bao giờ cũng hướng tới một đối tượng thiêng liêng cần suy tôn là nhân thần hay nhiên thần. Đó chính là hình ảnh hội tụ những phẩm chất cao đẹp nhất của con người. Giúp con người nhớ về nguồn cội, hướng thiện và nhằm tạo dựng một cuộc sống tốt lành, yên vui.

Lễ hội diều Vũng Tàu là một lễ hội mới du nhập vào Việt Nam

Lễ hội truyền thống ở Việt Nam thường diễn ra vào mùa Xuân và số ít vào mùa Thu là hai mùa đẹp nhất trong năm, đồng thời cũng là lúc nhà nông có thời gian nhàn rỗi. Trong số các lễ hội Việt Nam thì phải kể đến những lễ hội chi phối hầu hết các gia đình trên mọi miền tổ quốc, đó là Tết Nguyên Đán, Lễ Vu Lan và tết Trung Thu. Gần đây một số lễ hội được nhà nước và nhân dân quan tâm như: Lễ hội đền Hùng, Giáng Sinh, Phật đản .v.v.

Một số lễ hội lớn ảnh hưởng cả một vùng rộng lớn, tiêu biểu như: hội Gióng (xứ Kinh Bắc), lễ hội đền Hùng (Xứ Đoài), lễ hội chùa Bái Đính, lễ hội Yên Tử, lễ hội bà chúa Xứ (An Giang)...

Phân cấp lễ hội

Khác với các di tích Việt Nam đã được kiểm kê và phân cấp theo quy định, các lễ hội ở Việt Nam chưa được quy định phân cấp bài bản. Có những lễ hội bị biến tướng, trần tục hoá, mở hội tràn lan... nhiều ý kiến đề xuất việc kiểm kê các lễ hội trên toàn quốc để tiến tới phân cấp lễ hội theo các cấp: lễ hội cấp quốc gia, lễ hội cấp tỉnh, lễ hội cấp huyện và lễ hội cấp làng. Theo bà Lê Thị Minh Lý - Phó Cục trưởng Cục Di sản Văn hoá, điểm yếu trong việc quản lý lễ hội hiện nay đó là chưa có cơ sở dữ liệu khoa học và quan điểm tiếp cận đúng. Không nên đánh đồng giữa lễ hội và festival.

Festival Huế, diễn ra 2 năm 1 lần ở Thừa Thiên Huế

Tùy vào từng thời điểm, vào chủ thể mà lễ hội hiện nay được tổ chức ở nhiều cấp khác nhau. Ví dụ như lễ hội đền Hùng được tổ chức ở quy mô quốc gia 2 năm/ lần. Những năm số lẻ thì lại được tổ chức ở quy mô cấp tỉnh. Các lễ hội thường được tổ chức ở quy mô cấp tỉnh như hội Lim, lễ hội Lam Kinh (Thanh Hóa), lễ hội đền Trần (Nam Định)... Các lễ hội ở quy mô cấp huyện tiêu biểu như lễ hội đền Nguyễn Công Trứ ở Kim Sơn (Ninh Bình) và Tiền Hải (Thái Bình). Các lễ hội diễn ra ở đình làng là lễ hội cấp nhỏ nhất, chỉ với quy mô làng, xã.

Danh sách một số lễ hội truyền thống

 .

E. Lễ hội các dân tộc thiểu số Việt Nam

Lễ hội Khai Hạ - Mường Bi của đồng bào dân tộc Mường​