Cân bằng cục bộ và Cân bằng tổng thể trong kiến trúc đô thị

Phân tích mỏng về nguyên lý cân bằng thị giác trong kiến trúc đô thị.

Bảo tàng Guggenheim ở New York

Bảo tàng Guggenheim ở New York có những vòng xoắn nổi tiếng, đẹp từ trong ra ngoài.

Nhìn bên ngoài, ta thấy cái vành đen và cái mâm vuông bên trái tạo sự cân bằng thị giác với các vòng xoắn bên phải. Nên khi ta chỉ mê mẩn ngắm nhìn các vòng xoắn thì vô tình ta bỏ quên 2 thành phần kia đang âm thầm làm nhiệm vụ của nó. Đó là sự CÂN BẰNG TRONG 1 CÔNG TRÌNH.

Cái đẹp không thể đứng 1 mình, mà luôn có một đối trọng đâu đó là một phần không thể tách rời của vẻ đẹp này, giữ nó cân bằng và ổn định, mặc dù lúc đó ta không nhìn thấy nó. Nếu không có cái đối trọng đó, thì chưa chắc cái đẹp này đã tồn tại. Điều này luôn luôn đúng (trong kiến trúc, trong cuộc sống và cả chính trị...)

Góc nhìn khi di chuyển qua bên phải với sự cân bằng khối được tạo nên từ công trình bên cạnh

Khi di chuyển qua phía bên phải, thì điều này từ từ không còn đúng nữa, các vòng xoắn đã nổi trội hơn trong trường nhìn. Ngay lập tức có 1 khối công trình bên cạnh thay thế chức năng đó tạo sự cân bằng. Đây là sự CÂN BẰNG CỦA NHÓM CÔNG TRÌNH trong đô thị.

Nếu lặp đi lặp lại các nguyên tắc này, chúng ta sẽ có 1 đô thị cân bằng. (Dĩ nhiên 1 đô thị mới hoàn toàn do 1 nhóm KTS thiết kế đồng bộ thì sẽ đẹp hơn, nhưng điều này trên thực tế ít khi xảy ra, ngoại trừ ở 1 số đô thị mới và giàu có như Dubai...)

(Ảnh bên: Frank Lloyd Wright và tác phẩm Bảo tàng Solomon R. Guggenheim được in trên con tem của Bưu điện Mỹ những năm 70s, 80s)

Các bạn KTS trẻ nên nắm nguyên tắc này để tạo nên sự cân bằng trong đô thị, trước khi thiết kế nên đến quan sát kỹ hiện trạng khu đất, chứ không nên chỉ ngồi ở phòng lạnh mà đưa ra các phương án, như vậy thì có thể chỉ riêng công trình của mình đẹp nhưng tổng thể đô thị thì rất xấu.
 

Bảo tàng Solomon R. Guggenheim là tác phẩm cuối cùng trong số 600 công trình đã xây dựng của kiến trúc sư Frank Lloyd Wright, được xây từ 1957 đến 1959 tại Thành phố New York (Hoa Kỳ).

Hưng Tre Làng