Album V | E

PRAIRIE | PHONG CÁCH THẢO NGUYÊN (1893 - 1920... | 112 Ảnh

Các phong cách nhà ở tiêu biểu.

Prairie | Phong Cách Thảo Nguyên

► Thời gian thịnh hành (Trending time): 1893-1920

► Nguồn gốc (Original): Chicago, Trung Tây Hoa Kỳ

► Đặc điểm kiến trúc (Key features):

  • Mặt đứng: Nhấn mạnh nét ngang và sử dụng vật liệu địa phương.
  • Mái: Mái có độ dốc thấp hoặc mái bằng. Mái hiên nhô ra xa.
  • Cửa đi, cửa sổ: Cửa sổ Clerestory, theo nhóm 3, 4, 6. Bố trí nhiều cửa sổ trên cao gộp theo nhóm ngang hay cách đều để lấy sáng vào trung tâm nội thất.
  • Các yếu tố khác:
    Ống khói trung tâm. Sơ đồ mặt bằng mở.
    Nhà có thể có nhiều hình dạng: hình vuông, hình chữ L, hình chữ T, hình chữ Y, và thậm chí hình chong chóng.
    Kiến trúc thường được tích hợp với cảnh quan, nghề thủ công, xây dựng kiên cố (solid construction) và trang trí có kỷ luật (ornament discipline.)

► Mô tả chung (General description):

Trường phái Prairie phát triển cùng hướng với những lý tưởng và thẩm mỹ thiết kế của Phong trào Nghệ thuật và Thủ công (Arts and Crafts Movement) bắt đầu vào cuối thế kỷ 19 ở Anh bởi John Ruskin, William Morris, và những người khác. Cùng với phong trào Thợ thủ công Mỹ (American Craftsman) đang phát triển mạnh mẽ, nó chia sẻ sự bao trùm của các phường hội thủ công và thợ thủ công (handcrafting and craftsman guilds) như một phản ứng chống lại các kỹ thuật sản xuất hàng loạt dựa trên dây chuyền lắp ráp mới, vốn được cho là tạo ra những sản phẩm kém chất lượng và làm mất nhân tính của người lao động.

Prairie cũng là sự nỗ lực phát triển một phong cách kiến ​​trúc bản địa Bắc Mỹ không ảnh hưởng các yếu tố thiết kế và từ vựng thẩm mỹ với các phong cách kiến ​​trúc cổ điển châu Âu trước đó. Nhiều kiến ​​trúc sư trẻ tài năng và đầy tham vọng đã bị thu hút bởi các cơ hội xây dựng bắt nguồn từ Vụ cháy lớn Chicago năm 1871. Triển lãm Columbian Thế giới (Hội chợ Thế giới Chicago - Chicago World's Fair) năm 1893 được cho là sự kiện báo trước về sự tái sinh của thành phố Chicago. Bối cảnh là nhiều kiến ​​trúc sư trẻ của miền Trung Tây (nơi sau này mọc lên Trường học Prairie) đã bị xúc phạm bởi chủ nghĩa cổ điển Hy Lạp và La Mã trong gần như mọi tòa nhà được dựng lên ở hội chợ. Để phản ứng lại, họ đã tìm cách tạo ra những tác phẩm mới bên trong và khu vực xung quanh Chicago nhằm thể hiện một phong cách Mỹ hiện đại và đặc trưng, được gọi là Prairie.

Người dẫn đầu phong cách này, Frank Lloyd Wright đã biến đổi ngôi nhà của người Mỹ khi bắt đầu thiết kế những ngôi nhà theo phong cách Prairie với những đường ngang thấp và không gian nội thất mở. Tên gọi Prairie (Thảo Nguyên) là do tính chất nhấn mạnh phương ngang (dominant horizontality) của phần lớn các tòa nhà theo phong cách này, phù hợp với sự rộng rãi, bằng phẳng, không có cây cối của miền Trung Tây Hoa Kỳ. Frank Lloyd Wright đã thúc đẩy một ý tưởng về "kiến trúc hữu cơ" ("organic architecture"), nguyên lý cơ bản của nó là một cấu trúc được xây dựng phải giống như được mọc lên từ khu đất, một cách tự nhiên. Theo Wright, các tòa nhà xuất hiện như thể chúng "kết hôn với mặt đất." Wright cũng cảm thấy rằng định hướng ngang (horizontal orientation) là một mô-típ thiết kế đặc trưng của Mỹ, ở chỗ đất nước trẻ hơn có đất đai rộng mở, chưa phát triển hơn nhiều so với hầu hết các quốc gia cũ và đô thị hóa cao ở châu Âu.

Frank Lloyd Wright tin rằng các căn phòng trong những ngôi nhà thời Victoria đều được đóng hộp (boxed-in) và bị giam cầm (confining). Ông bắt đầu thiết kế những ngôi nhà có đường ngang thấp và không gian bên trong rộng mở. Các phòng thường được ngăn bằng các tấm kính pha chì (leaded glass). Đồ nội thất được lắp sẵn hoặc được thiết kế đặc biệt. Những ngôi nhà này được gọi là Prairie style sau kế hoạch có tiêu đề "Ladies Home Journal" năm 1901 của Wright, "Một ngôi nhà trong một thị trấn thảo nguyên". Những ngôi nhà trên thảo nguyên được thiết kế để hòa hợp với cảnh quan đồng cỏ bằng phẳng.

Các ngôi nhà theo phong cách Prairie được đặc trưng bởi sơ đồ mặt bằng mở, nhấn mạnh phương ngang và sử dụng vật liệu địa phương (indigenous materials). Những điều này có liên quan đến phong trào Arts and Crafts của Hoa Kỳ và sự nhấn mạnh của nó vào sự khéo léo, đơn giản và chức năng của nghề thủ công. Cả hai đều là lựa chọn thay thế cho Phong cách Phục hưng Cổ điển (Classical Revival Style) đang thống trị lúc bấy giờ của các hình thức Hy Lạp và những ảnh hưởng không thường xuyên của La Mã.

Một số công ty, chẳng hạn như Purcell & Elmslie, chấp nhận thực tế của các bề mặt được gia công bằng máy móc, đã từ chối một cách có ý thức thuật ngữ "Arts and Crafts" cho công việc của họ. Trường phái Thảo nguyên cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi Chủ nghĩa Lãng mạn Duy tâm (Idealistic Romantics), họ tin rằng những ngôi nhà tốt hơn sẽ tạo ra những con người tốt hơn, và triết lý Siêu nghiệm (Transcendentalist philosophy) của Ralph Waldo Emerson. Đổi lại, các kiến ​​trúc sư của Trường Prairie đã ảnh hưởng đến các thành ngữ kiến ​​trúc (architectural idioms) sau đó, đặc biệt "ít tức là nhiều" của chủ nghĩa Tối giản (Minimalists) và "hình thức theo sau công năng" của Bauhaus, bản thân nó là sự pha trộn giữa thiết kế dựa trên lưới (grid-based) De Stijl và sự nhấn mạnh của Chủ nghĩa kiến ​​tạo (Constructist) vào bản thân cấu trúc và vật liệu xây dựng của nó.

Những ngôi nhà Prairie đầu tiên thường là thạch cao với gỗ xẻ hoặc với những tấm ván và đòn tay theo phương ngang. Những ngôi nhà Prairie sau này đã sử dụng vật liệu bê tông.

Nhiều kiến ​​trúc sư khác đã thiết kế những ngôi nhà ở Prairie, và phong cách này đã được phổ biến bởi những cuốn sách mẫu. Phong cách Foursquare phổ biến của Mỹ, đôi khi được gọi là Prairie Box, ảnh hưởng nhiều đặc điểm của phong cách Prairie.

Năm 1936, trong cuộc Đại suy thoái, Frank Lloyd Wright đã phát triển một phiên bản đơn giản hóa của kiến ​​trúc Prairie được gọi là Usonian. Wright tin rằng những ngôi nhà bị dỡ bỏ này đại diện cho lý tưởng dân chủ của Hoa Kỳ.

Các nhà sử học kiến ​​trúc đã tranh luận về lý do tại sao Trường Prairie không được ưa chuộng vào giữa những năm 1920. Trong cuốn tự truyện của mình, kiến ​​trúc sư Marion Mahony của Trường Prairie gợi ý: Những người đàn ông trẻ tuổi đầy nhiệt huyết và có năng lực như đã được chứng minh trong công việc của họ chắc chắn là có ảnh hưởng lớn đến văn phòng thiết kế của họ sau này, nhưng sự tập trung sớm của Wright đối với công chúng và tuyên bố rằng mọi người đều là đệ tử của mình đã có ảnh hưởng sâu sắc đến nhóm Chicago và chỉ sau một phần tư thế kỷ chúng ta đã thấy kiến ​​trúc sáng tạo là điều rõ ràng hiển nhiên ở Hoa Kỳ.

Tổng hợp & dịch: Fudozon.com

 

Xem thêm:

1004

Bình luận từ người dùng

...
Link đã được copy